วันนี้ขออธิบายสิ่งที่หลาย ๆ คนอาจจะรู้ อาจจะทราบกันอยู่แล้ว แต่บางคนอาจจะยังไม่รู้ถึงกระบวนการและความจำเป็นของการทดสอบระบบ ผู้เขียนจึงขอนำเสนอข้อมูลในเรื่องนี้สักหน่อย เนื่องจากกำลังทำงานหลัก ๆ ที่เกี่ยวกับการทดสอบโปรแกรมเป็นส่วนใหญ่ 
การ Test คือการทดสอบระบบว่าทำงานได้ถูกต้องได้ผลตามวัตถุประสงค์หรือไม่ ซึ่งเป็นการทดสอบกระบวนการทางพื้นฐานทางคอมพิวเตอร์
โปรแกรมคอมพิวเตอร์มีหลักการง่าย ๆ คือ Input -> Process -> Output วิธีการกำหนด Test case อย่างง่ายที่สุดคือทำการ Test แต่ละส่วนโดยอยู่บนพื้นฐานของ Business requirement และวัตถุประสงค์ของระบบ ซึ่งจะต้องมีการเขียน Test case โดย Test case เป็นเอกสารที่ระบุชุดข้อมูลป้อนเข้าผลลัพธ์ ที่คาดว่าจะได้รับและกลุ่มของเงื่อนไขในการดำเนินการในชุดทดสอบต่าง ๆ มีจุดมุ่งหมายเพื่อแบ่งฟังก์ชันการทำงานของซอฟต์แวร์ออกเป็นฟังก์ชันย่อย ๆ เพื่อให้สามารถทำการทดสอบโดยชุดข้อมูลป้อนเข้าดังกล่าว และสร้างผลลัพธ์ที่สามารถประเมินผลได้โดยปกติจะขึ้นกับ use case ของระบบ
“Test case ประกอบด้วย”
- ชื่อ Test case โดยปกติแล้วคือ Use case ตาม ฺBusiness requirement เช่น การ login เข้าระบบ
- วัตถุประสงค์ของ Test case นั้น ๆ
- ผลที่คิดว่าจะได้รับ (Output)
- กำหนดลักษณะข้อมูลที่จะนำเข้าเพื่อใช้ในการ Test (Input)
- ขั้นตอนวิธีการทดสอบ เป็น Step 1,2,3,… ว่าแต่ละขั้นตอนต้องทำอะไรบ้าง
- ผลที่ได้จากการ test
“ชนิดของการ Test”
- ทดสอบความถูกต้อง
- Unit test เป็นการ test functional ของระบบในแต่ละส่วนย่อยๆเพื่อให้แน่ใจว่าแต่ละส่วนทำงานได้ถูกต้อง
- Integration test เป็นการนำแต่ละ unit มาประกอบกันและทดสอบการติดต่อระหว่าง unit ว่าสามารถทำงานได้ถูกต้อง
- End to end test เป็นการทดสอบระบบในภาพรวมโดยนำแต่ละส่วนของระบบมาประกอบกันให้สมบูรณ์ และทดสอบระบบประหนึ่งเป็น ผู้ใช้ของระบบ
- ทดสอบคุณภาพ
- Stress test เป็นการทดสอบประสิทธิภาพของระบบ เพื่อทดสอบว่าระบบสามารถรับจำนวนผู้ใช้, ข้อมูล ได้มากแค่ไหน
- Usability test เป็นการทดสอบประสิทธิภาพการใช้งานของระบบ เช่น UI เหมาะสมต่อการใช้งานหรือไม่ เข้าใจได้ง่ายหรือไม่
การทดสอบระบบไม่ว่าที่ไหนก็คงมีวิธีการและขั้นตอนไม่ต่างกันนัก ที่แตกต่างกันคงจะเป็นความเข้มข้นของการ Test เสียมากกว่า คือจะ Test ละเอียดแค่ไหน มีระบบที่ใช้เพื่อการ Test พร้อมหรือไม่ และทีมงานมีความพร้อมแค่ไหน
การจะเป็น Tester ที่ดีได้ต้องเข้าใจถึงมาตรฐานต่างๆที่ระบบใช้งาน เพื่อจะได้ทดสอบได้อย่างถูกต้องและแบบมีหลักเกณฑ์ ยกตัวอย่างง่ายๆ หากเป็น Tester ของเว็บไซต์ที่หนึ่ง หากไม่มีความรู้ด้านมาตรฐานหรือด้านเทคนิคเลย จะทดสอบอะไรได้บ้าง? เพียงแต่ click ดูแล้วดูผลลัพธ์ว่าตรงเท่านั้นหรือ?